Sad story: the aboriginals

Deze week hebben we het National Museum of Australia in Canberra bezocht. Een mooi en modern museum (pas geopend in 2001), waarin de geschiedenis van Australië wordt verteld, vanaf het ontstaan van het continent tot vandaag.

Ik was oorspronkelijk vooral geïnteresseerd in de verhalen over de eerste kolonisten in Australië, maar ben in het museum erg geraakt door de geschiedenis van de Aboriginals. Het doet allemaal sterk denken aan wat er bv. in de VS gebeurde met de Indianen: ook in Australië pakten de kolonisten land af van de oorspronkelijke bewoners, ze vermoordden hen of staken ze bij elkaar in reservaten, met als gevolg werkloosheid, alcoholisme en achtergesteldheid.

Maar het meest was ik geschokt door wat ik leerde over de "stolen generations". Ik had er wel ooit eens iets over gehoord, maar ik had nooit stilgestaan bij de draagwijdte ervan. Gedurende 100 tot 150 jaar werden Aboriginal-kinderen weggenomen bij hun ouders, als baby of soms zelfs nog als kleuter van 4 jaar. De reden die ervoor werd aangehaald, was dat men de Aboriginals beschouwde als een achterlijk volk en dat men deze kinderen een "degelijke" blanke opvoeding wou geven - vooral kinderen van gemengde afkomst. Die kinderen kwamen terecht bij pleeggezinnen, maar ook soms in weeshuizen, en soms werden ze verwaarloosd en mishandeld.

In het museum zie je een aantal getuigenissen van mensen uit de "stolen generations". Mensen die pas op hun dertigste te horen kregen dat ze Aboriginal waren, of een vrouw die op haar vijfenzestigste voor de eerste keer haar natuurlijke moeder ontmoette.

Gelukkig is de mentaliteit in Australië veranderd. Er is een commissie opgericht, "Bringing them home", die mensen helpt om op zoek te gaan naar hun familie, en in 2008 sprak de pas verkozen premier in het parlement een grote openbare "Apology" uit. Tienduizenden Australiërs volgden die speech in het hele land op grote schermen in open lucht, en de tranen vloeiden overvloedig. Ik heb de TV-beelden toen gezien omdat mijn zus en mijn nichtje erbij waren - mijn nichtje kwam zelfs heel even in beeld -, maar ik begreep toen eigenlijk niet zo goed waar dat over ging.

De tekst van die apology hangt integraal in het museum.

Maar verder zie je ook veel foto's en getuigenissen van de Aboriginals van vandaag. Een volk dat zich opricht uit een moeilijk verleden en mensen die trots zijn op wie en wat ze zijn, op hun verleden en op hun cultuur. Mooi!

Pikant detail: de vlag van de "indigenous Australians" (een politiek correctere term dan Aboriginals") is ... zwart, geel en rood! Weliswaar zwart en rood met een gele bol ertussen ;-)





Naast de geschiedenis van de eerste kolonisten en de Aboriginals, wordt in het museum bijvoorbeeld ook goed uitgelegd hoe nefast het kan zijn om vreemde diersoorten te importeren. Iedereen kent wel het verhaal van de konijnen, die werden ingevoerd omdat iemand zin had om op konijnen te jagen, maar binnen de kortste keren de grootste plaag van Australië werden ...





Even terug naar de eerste kolonisten, want dat blijft toch ook interessant. Ik vind het wel vreemd dat de Australiërs zo weinig doen met hun eigen geschiedenis. We zijn nu in Sydney, waar Botany Bay ligt, de plaats waar James Cook, de ontdekker van Australië, voor het eerst aan land kwam. Maar in Botany Bay is niks te zien, het is gewoon een stuk van de haven. Eigenaardig toch? Zouden ze misschien beschaamd zijn over hun afstamming?